1080i là gì? Điểm khác biệt giữa độ phân giải 1080i và 1080p

Hình ảnh trên tivi hay các thiết bị điện tử khi chuyển động nhanh có thể thay đổi về độ rõ nét, phần lớn do cách xử lý và độ phân giải của video. 1080i là một trong những định dạng phổ biến, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng hình ảnh mà bạn trải nghiệm. Bài viết này sẽ tập trung giải thích rõ về 1080i là gì, và nó có gì khác biệt so với 1080p, từ đó giúp bạn hiểu và đánh giá đúng về độ phân giải khi lựa chọn hoặc sử dụng thiết bị công nghệ.

Độ phân giải 1080i là gì?

Độ phân giải 1080i là một chuẩn video với kích thước màn hình hiển thị 1920 x 1080 điểm ảnh. Chữ “i” trong 1080i viết tắt cho “interlaced” – nghĩa là hình ảnh được hiển thị theo phương pháp quét xen kẽ. Thay vì gửi toàn bộ khung hình cùng lúc, 1080i chia khung hình thành hai phần: một phần gồm các dòng chẵn, phần còn lại gồm các dòng lẻ. Hai phần này sẽ được hiển thị xen kẽ liên tiếp nhau rất nhanh để mắt người xem cảm nhận thành một hình ảnh hoàn chỉnh.

Hoạt động livestream ứng dụng 1080i trong phát sóng — Độ phân giải 1080 được sử dụng trong hoạt động livestream

Cách quét này giúp giảm lượng dữ liệu cần truyền, tiết kiệm băng thông mà vẫn giữ được hình ảnh sắc nét. Đó là lý do 1080i được dùng phổ biến trong truyền hình cáp, vệ tinh, phát sóng thể thao trực tiếp hoặc một số đĩa Blu-ray và DVD. Tuy nhiên, vì hình ảnh không được quét toàn bộ cùng lúc mà theo từng trường xen kẽ, nên khi có chuyển động nhanh, hình ảnh có thể bị nhòe hoặc mất nét.

Nguyên lý hoạt động của độ phân giải 1080i

Nguyên lý hoạt động của 1080i dựa trên việc trình chiếu hình ảnh theo từng phần thay vì toàn bộ khung hình cùng lúc. Cụ thể, mỗi khung hình được chia thành hai “trường”: một trường chứa các dòng lẻ và trường còn lại chứa các dòng chẵn. Màn hình sẽ hiển thị lần lượt từng trường một với tốc độ rất cao, thường là 60 trường mỗi giây, để mắt người xem không cảm thấy có khoảng trống mà nhận thấy một hình ảnh liên tục và khá mượt mà.

Nguyên lý hoạt động của 1080i là chiếu theo trường lẻ và trường chẵn — Độ phân giải 1080i hoạt động theo nguyên lý chiếu lên từng phần (trường lẻ, trường chẵn)

Phương pháp này giảm được lượng dữ liệu cần truyền vì mỗi lần chỉ cần truyền một nửa thông tin hình ảnh, giúp tiết kiệm băng thông và giảm tải cho hệ thống truyền dẫn. Điều này rất phù hợp với các dịch vụ truyền hình vệ tinh, cáp hay phát sóng thể thao trực tiếp, nơi việc truyền tải dữ liệu nhanh và ổn định là rất quan trọng.

Tuy nhiên, vì hình ảnh được tạo thành từ hai phần riêng biệt mà không đồng thời, các chuyển động nhanh có thể làm mắt người xem nhận thấy hiện tượng nhòe hoặc rung hình. Đây là hạn chế của 1080i khi so sánh với các chuẩn quét toàn bộ như 1080p, vốn hiển thị toàn bộ khung hình mỗi lần, giúp hình ảnh mượt và sắc nét hơn trong các tình huống chuyển động nhanh.

Điểm mạnh và hạn chế của độ phân giải 1080i

Điểm mạnh

1080i có nhiều điểm mạnh giúp nó trở thành lựa chọn phổ biến hiện nay. Dưới đây là những điểm mạnh chính:

Tiết kiệm băng thông, cho phép truyền tải nội dung chất lượng cao mà không cần hạ thấp độ phân giải.
Thích hợp với các chương trình phát sóng trực tiếp có nhiều chuyển động nhanh như thể thao, nhờ khả năng xử lý dữ liệu nhanh, giảm hiện tượng giật và lag hình.
Được hỗ trợ rộng rãi trên các thiết bị truyền hình và phát sóng phổ biến, duy trì tính tương thích cao trong nhiều hệ thống kỹ thuật số.
Hình ảnh có tính quen thuộc và được sử dụng rộng rãi ở nhiều quốc gia, giúp đáp ứng yêu cầu của các dịch vụ phát sóng trực tuyến và truyền dẫn vệ tinh.
Mức tiêu thụ băng thông hợp lý, rất phù hợp với các hệ thống thiết bị truyền hình HD đời cũ, giúp người dùng tiết kiệm chi phí nâng cấp mới.

Đài truyền hình ứng dụng 1080i trong quay chụp, phát sóng — Độ phân giải 1080i được sử dụng trong quay chụp, phát sóng truyền hình

Hạn chế

Mặc dù có nhiều điểm mạnh, nhưng độ phân giải 1080i vẫn tồn tại một số hạn chế cần lưu ý như:

Có hiện tượng mất nét hoặc nhòe hình khi có chuyển động nhanh, do cách quét xen kẽ các trường không theo kịp các hình ảnh chuyển động nhanh như bóng đá hoặc đua xe.
Hình ảnh không sắc nét bằng 1080p khi xem phim hành động hoặc chơi game, ảnh hưởng đến độ chi tiết và trải nghiệm hình ảnh.
Quá trình xử lý hậu kỳ phức tạp hơn, cần kỹ thuật nâng cao để loại bỏ hiện tượng xé hình hoặc nhiễu, dẫn đến tăng thời gian chế biến và chi phí đầu tư ban đầu.
Tiêu tốn dung lượng đường truyền nhiều hơn so với các chuẩn quét toàn bộ, khiến các dịch vụ phát sóng hoặc truyền tải qua internet phải tối ưu thêm nhiều yếu tố khác để duy trì chất lượng.

Hiện tượng nhòe và mất nét của 1080i khi có chuyển động nhanh — 1080i có hiện tượng mất nét và nhòe hơn 1080p khi có chuyển động nhanh

1080i được ứng dụng trong các thiết bị nào?

Định dạng đĩa Blu-ray và DVD

Một số đĩa Blu-ray và DVD vẫn sử dụng độ phân giải 1080i, đặc biệt là các nội dung truyền hình và chương trình nổi tiếng. 1080i giúp tiết kiệm băng thông và dung lượng lưu trữ, đáp ứng nhu cầu khán giả yêu thích nội dung truyền hình chất lượng cao.

Đĩa Blu-ray và DVD sử dụng độ phân giải 1080i — 1080i được ứng dụng trong đĩa Blu-ray và DVD

Truyền hình vệ tinh và truyền hình cáp

1080i được sử dụng rộng rãi trong dịch vụ truyền hình cáp và vệ tinh. Nhiều nhà cung cấp chọn chuẩn này làm tiêu chuẩn phát sóng cho các kênh HD, mang đến hình ảnh sắc nét mà không đòi hỏi băng thông quá lớn. Các dịch vụ như DirecTV và Dish Network cũng tận dụng 1080i để phát sóng phim ảnh và các chương trình giải trí chất lượng cao.

1080i ứng dụng trong truyền hình vệ tinh, truyền hình cáp quang — Độ phân giải 1080i được ứng dụng trong truyền hình vệ tinh và truyền hình cáp quang

Truyền tải các chương trình thể thao trực tiếp

Chuẩn 1080i phổ biến trong phát sóng trực tiếp thể thao để đảm bảo người xem theo dõi kịp thời. Với nhu cầu tăng cao của khán giả yêu thích thể thao, việc sử dụng 1080i giúp nâng cao trải nghiệm xem các trận đấu với khả năng truyền tải ổn định.

1080i sử dụng trong phát sóng chương trình bóng đá — Phát sóng trực tiếp chương trình bóng đá sử dụng độ phân giải 1080i

Sự khác biệt giữa độ phân giải 1080i và 1080p

Tiêu chí	1080i	1080p
Quét hình	Xen kẽ (interlaced)	Toàn bộ khung hình (progressive)
Độ nét	Khá tốt, dễ gây nhòe khi chuyển động nhanh	Sắc nét hơn, mượt mà hơn
Hình ảnh động	Có thể bị nhòe hoặc gián đoạn	Mịmmama, rõ nét, không giật
Băng thông	Tiết kiệm hơn	Yêu cầu cao hơn
Ứng dụng phù hợp	Truyền hình trực tiếp, truyền hình cáp	Phim, game, phim hành động

Từ bảng so sánh trên có thể thấy 1080p có lợi thế về độ nét và hình ảnh mượt mà, phù hợp hơn khi thưởng thức nội dung có tốc độ chuyển động cao hoặc yêu cầu hình ảnh chân thực. Còn 1080i phù hợp hơn với các hệ thống truyền hình tốn ít băng thông, nhưng có thể giảm trải nghiệm hình ảnh trong các hoạt động chuyển động nhanh.

Bảng so sánh 1080i với các độ phân giải phổ biến khác

Độ phân giải	Tỷ lệ khung hình	Quét	Ưu điểm	Nhược điểm	Ứng dụng
720p	1280×720	Progressive	Độ nét trung bình, ít tốn dung lượng	Không rõ nét bằng 1080	Game, truyền hình cáp
1080i	1920×1080	Interlaced	Tiết kiệm băng thông, phù hợp truyền hình trực tiếp	Mất nét khi chuyển động nhanh	Truyền hình vệ tinh, cáp
1080p	1920×1080	Progressive	Hình ảnh sắc nét, mượt mà	Tiêu thụ băng thông lớn	Phim, game, phim hành động
4K	3840×2160	Progressive	Rõ nhất, chi tiết cao	Yêu cầu phần cứng cao	Phim ảnh cao cấp, game

Bảng này giúp bạn so sánh rõ các ưu điểm, nhược điểm của từng chuẩn hình ảnh, qua đó lựa chọn phù hợp hơn theo nhu cầu sử dụng.

Giải đáp những câu hỏi thường gặp về 1080i

1080i là gì? Đây là chuẩn độ phân giải video với độ phân giải 1920 x 1080 pixel, sử dụng phương pháp quét xen kẽ các trường chẵn và lẻ trong mỗi khung hình để tạo nên hình ảnh rõ nét phù hợp cho truyền hình phát sóng.
Khác biệt giữa 1080i và 1080p là gì? 1080i quét xen kẽ các trường, còn 1080p quét toàn bộ khung hình cùng lúc. 1080p mang lại hình ảnh sắc nét và mượt mà hơn, phù hợp cho phim và game.
1080i và chuẩn HDV 1080 khác nhau gì? HDV 1080 là một chuẩn định dạng ghi hình phim HD, còn 1080i là phương pháp xử lý hình ảnh trong truyền hình, thể hiện qua cách quét các trường hình ảnh.
Tại sao nên ưu tiên 1080p hơn khi có thể? Bởi độ nét cao hơn, hình ảnh mượt mà rõ ràng hơn trong chuyển động nhanh, phù hợp hơn cho các hoạt động cần độ chính xác và chân thực như chơi game hoặc xem phim hành động.

Hểu rõ 1080i là gì cùng các đặc điểm của chuẩn này giúp bạn có thể chọn lựa thiết bị phù hợp, tối ưu trải nghiệm hình ảnh. Mặc dù 1080i vẫn giữ vai trò quan trọng trong các hệ thống truyền hình, nhưng trong thời đại công nghệ mới, 1080p ngày càng phổ biến và ưu việt hơn cho người dùng đòi hỏi trải nghiệm tối đa. SAVILED khuyên bạn nên lựa chọn các thiết bị hỗ trợ 1080p để đảm bảo chất lượng hình ảnh tốt nhất.